چقدر در خلق آیندهی خود نقش دارید؟ آیا زندگی بشر را جریانی پیوسته میدانید و آینده را حاصل حال و گذشته میدانید؟ آیا فکر میکنید میشود وقایع آینده را پیشبینی کرد؟ فکر نمیکنید بشود آیندهای مطلوب برای خودمان، سازمانمان، کشورمان و کل بشریت، رقم بزنیم؟ قطعاً اگر به جبر تاریخ اعتقاد نداشته باشید و اراده و اختیار خود را باور کنید، میتوانید قدمی در این راستا بردارید. اما چگونه؟
علم نوظهور آیندهپژوهی، شما را قادر میسازد تا آیندهای بهتر برای خود بسازید. آیندهپژوهی، دانش و معرفتی است چشم مردم را نسبت به رویدادها، فرصتها و مخاطرات احتمالی آینده باز نگه میدارد؛ ابهامها، تردیدها، و دغدغههای فرسایندهی مردم را میکاهد؛ توانایی انتخابهای هوشمندانهی جامعه و مردم را افزایش میدهد؛ و به همگان اجازه میدهد تا بدانند به کجاها میتوانند بروند (آیندههای اکتشافی)؛ به کجاها باید بروند (آیندههای هنجاری) و از چه مسیرهایی میتوانند با سهولت بیشتری به آیندههای مطلوب خود برسند (راهبردهای معطوف به آیندهسازی).
آیندهپژوهی، در حقیقت، دانش شکلبخشیدن به آینده بهگونهای آگاهانه، فعالانه و پیشدستانه است؛ همان دانش و معرفت سترگی که میتواند بذر رویاها، آرزوها و آرمانهای نجیب و اصیل یک فرد، سازمان و یک ملت را بارور سازد. از جمله، رایجترین فنون آیندهپژوهی میتوان به این موارد اشاره کرد:
· دیدهبانی (پایش و رصد مستمر تغییرات جهانی)
· روندیابی (شناسایی، پایش و برونیابی روندها)
· سناریوپردازی
· نظرخواهی و مشاوره (دلفی)
· مدلسازی و شبیهسازیهای رایانهای
· تحلیل تاریخی
· توفان فکری (هماندیشی)
· چشماندازپردازی (خلق آیندههای ممکن و مطلوب)
· مطالعات ترازیابی (ارزیابی مستمر فاصله خود با رقبا و پیشروان)
منبع:
عقیل ملکیفر و همکاران، الفبای آیندهپژوهی، اندیشکده صنعت و فناوری، 1385
امروزه منظور از شعار ”ساختن برای ماندن“، ”ساختن برای تغییر“ است.
استان دیویس