در چند سال گذشته با تلاش های شبانه روزی و قابل تقدیر آقای علی جمالی و شورای محترم کشاورزی و حمایت های مسؤولین به خصوص نماینده محترم شهرستان ، قنات مزدآباد از تخریب و نابودی نجات یافت ، اما باید توجه داشت که بعد از قنات مزدآباد،تنها قناتی که ارزش احیا و بازسازی دارد . قنات تاریخی و ارزشمند "رویه " است. نباید از این قنات ارزشمند چشم پوشید ، قنات رویه یکی از قنات های قدیمی و با ارزش شهر میمه است که انصافاً سهم به سزایی برای عمران ، آبادانی و پایداری شهر میمه داشته است.
در حال حاضر یکی از افتخارات تاریخی شهر میمه ، (مسجد جامع ، حمام قدیمی و قلعه تاریخی)آن است. آیا تا به حال ا ز خود پرسیده ایم . این سه آثار ارزشمند که در مرکز شهر قرار دارند و هسته اولیه شهرمان محسوب می شوند. توسط آب قنات رویه احداث شده اند؟ قناتی که مدتی است آب آن "زه بر شده " و در حال نابودی کامل است. آیا حمام عصر صفوی که به آن می بالیم از آب این قنات گرم نشده ؟ و صد سال آب استحمام ، غسل ، وضو ، شرب و غیره شهرمان از آب این قنات تأمین نشده است؟ آیا مسجد چند هزارساله شهرمان با آب این قنات ساخته و در کنار مادی این قنات هزاران سال پابرجا نبوده است؟ آیا قلعه مرکزی شهر میمه که چندین نسل در آن زندگی و محلی برای امنیت و حفاظت از جان ، مال و نوامیس اجدادمان بوده بوسیله آب این قنات احداث و خندق حفاظتی آن با آب این قنات پر و حفاظت نمی شد؟ چرا حال این قنات تاریخی و ارزشمند را از یاد برده ایم؟ درست است حفاری چاههای عمیق (قنات رویه را که روزگاری به خاطر پرآبی به رود - آبه نامگذاری شده) از حیظ انتفاع انداخته اند. اما نباید احیاء و بازسازی آن به بوته فراموشی سپرده شود. (آیا این ناسپاسی نیست؟) آیا قناتی که صدها نسل از اجدادمان از آن منتزع و باعث عمران و آبادانی شهرمان بوده باید به بوته فراموشی سپرده شود؟ چرا چند سال است اراضی وسیع و مستعد این قنات بلااستفاده رها شده ؟ قنات رویه ، یکی از قنوات تاریخی و ارزشمند شهر میمه است که بخش آب ده آن سال هاست لایروبی نشده و هر زمانی این قنات لایروبی شده ، فقط بخش نوکن آن که حدود 65 سال پیش حفاری شده و هیچ گونه آبدهی ندارد. لایروبی شده است اما 5 کیلومتر انتهایی قناتی که از منطقه شمال تپه های معروف به پشته شروع و تا گود کندلان (دریاچه ذخیره آب های زیرزمینی منطقه) ادامه دارد و بخش آبده قنات است حداقل 50 سال است لایروبی نشده است (به نحوی که حدود 2 کیلومتر بخش انتهایی قنات بر روی زمین کاملاً محو شده است.)
اگر این قنات که روزگاری یکی از ارزشمندترین قنوات منطقه بوده ( به دلیل طول عمق کم و آبدهی زیاد ، طول 8 کیلومتر با حداکثر عمق 50 متر و آب دهی 45 لیتر در ثانیه) لایروبی و بازسازی شود به طور یقین تجدید حیات خواهد یافت و دشت های وسیع آب خور آن دوباره سبز و خرم خواهند شد همچنین با توجه به جاری شدن آب این قنات در داخل شهر میمه ، می توان با آب نما نمودن آب آن در سطح شهر ، (مانند دو قنات زیبای مون واروانه در داخل شهر اردستان) چشم اندازی زیبا و فرح بخش برای شهر میمه ایجاد کرد.
اعضای محترم شورای جوان ، فعال و پویای کشاورزی ضمن تقدیر و تشکر از اقدامات پسندیده و قابل دفاع و حمایت شما ، به عنوان یک کشاورز پیشنهاد می کنم:
1- با توجه به خشکسالیهای پی در پی در منطقه ، شورای کشاورزی با اخذ پروانه و مجوز یک حلقه چاه عمیق برای احیاء قنات رویه برنامه ریزی کند (قابل ذکر است مطالعات زلزله نگاری و لرزه نگاری منطقه) حکایت از آن دارد که حجمی بسیار زیاد آب فسیلی در زیر لایه ای مارنی در زیر شهر میمه (از گود کندلان تا دشتی های جنوبی شهر) وجود دارد که رسیدن به آب این دریاچه زیرزمینی اقدامی غبر قابل دسترس نیست و با حفاری چاهی به عمق 250 متر می توان از این آب فراوان استفاده کرد.
2- در صورت وجود اعتبارات دولتی یا مردمی ، جهت تخلیه و تنقیه بخش آبده قنات رویه اقدام کنید و این قنات تاریخی و ارزشمند را بازسازی و احیا کنید ، تا در کنار آن خسته دلی بیاساید و تشنه لبی سیر آب شود و عطش حیوانی و جننده ای را فرو بنشانید. در این گسسته سرزمین همه از هر دین و مذهبی آب را قدر می دانند و حرمت می نهند چه رسد به آبی که از دل زمین بدون صرف هزینه ای سالیان سال جاری شود.
3- حدود 65 سال پیش قنات رویه بر اثر سیل تخریب و مرحوم آقای یزدانی شاهمرادی بخشدار وقت ، برای بازسازی و احیاء دوباره قنات تلاش زیادی نمود واهالی نیز به پاس قدردانی از وی ، پس از جاری شدن دوباره آب قنات ، نام قنات را از رویه به یزدان آباد تغییر دادند. انتظار آنست که بخشدار محترم جهت جلب نظر مسؤولین ذی ربط به خصوص استاندار محترم و تأمین اعتبار برای لایروبی و احیاء این قنات ارزشمند همانند مرحوم یزدانی همت کنند و از هر گونه همکاری و مساعدت با شورای محترم کشاورزی دریغ نورزند. ان شاءا...
محمدتقی معینیان