ميمه اي ها

غربت عوالم خودش را دارد. از دلتنگي معمولي شروع مي شود تا  هجوم خاطراتي كه سراسر دل را پر مي كند. اكنون به اين درد گرفتاريم. هر ازچندگاهي به خود سرمي زنيم و از موضع عافيت، افكاري رنگارنگ را از خود بر جا مي گذاريم. شروع کردم این نوشتار را در پرشين بلاگ در تابستان سال 83 و ادامه آن در همین جا.
علی وطن خواه
گرامي باد ياد شهیدان احمد و محمودنیکونام، مصطفی و هوشنگ شبان، اصغر، محمود، رضا،حمید، علیرضا ایراندوست، بیکی حسن، بیکیان،محمدرضازمانی،خادم ،اصغریان ،رامین شهیدی، جعفری،خوبان، حسین،مهدی و محمدرضا اسماعیلی، کاشي پز، بیژن ظهرابی، معینیان، پهلوان،مسافری، متقی، توکل، اسد،رمضانزاده، ابرام، شهیدان هاشمی و هاشمیان،سراجی، محمودی ، واحدی ، نادیان، دستبرد، بیگلری و زاهدی

به تازگی مطالبی درباره سیدفرهاد-تعزیه میمه -قالی میمه وسیمای تاریخی میمه در وبلاگهای وطن خواه (همین وبلاگ) - نتیجه صدرالاسلام       و   سیمای میمه   منتشر می شود.

گفتنی است وبلاگ جدید سیمای میمه به جای اخبار میمه منتشر می شود ودارای  امکانات ویژه از جمله صوت و تصویر و کیفیت بالای گرافیک  و طراحی زیبا ست. به این ویژگی ها سرعت بالای دانلود مطالب راهم اضافه کنید. 

باتشکر از دوست فرزانه و محقق جناب اقای محمدتقی معینیان  که مطالب مربوطه برای اینجاب فرستادند.

ضمنا دوستان عزیزی که  می خواهند از این مطالب استفاده کنند به یادداشته باشند نام نویسنده (اقای معینیان ) و نام وبلاگ را حتما ذکر کنند.

  • در کتاب جغرافیای مفصل ایران صفحه 297 در مورد میمه آمده است .

" در حوالی کاشان ( فین ) و خصوصاً در منطقه میمه گلاب فراوان تهیه می نمایند که مقدار زیادی از آن به هند و جاوه فرستاده می شود . "

  • قدیمی ترین اثر باقی مانده در منطقه میمه که بعنوان یک سند زنده می تواند مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد قنات مزدآباد است . " دکتر بهمن بهنیا " نویسنده کتاب قنوات ایران ، عقیده دارد که بخاطر شباهت این قنات با قنات ابوزید آباد کاشان و قنات معروف اردستان احتمالاً این قنات در زمان ساسانیان حفاری گردیده است . 1
  • نویسنده کتاب آثار باستانی اصفهان در مورد منطقه میمه آورده است .

" بر اساس تحقیقات باستانشناسی که در تپه های شمالی شهر میمه انجام گردیده ، و بر اساس سفالهای مکشوفه (ظروف سفالین ) درمنطقه ، توسط استاد مهریار ، قدمت اشیاء مکشوفه به زمان هارون الرشید     می رسد . "

 در کتاب معجم البلدان در مورد میمه آمده است .

  • " میمه ولایتی است از نواحی اصفهان ، شامل قراء و قصبات زیادی که ابوعلی حسن میمی         (میمه ای) و ابوالفتوح مسعود بن علی المصعی المسلمین دو نفر از دانشمندان و محققان و محدثان (در سال 574 هـ.ش) که در بغداد کرسی تدریس و مدرسی داشتند منسوب به این محل می باشند".
  • سسیل اواردز تاجر و جهانگرد انگلیسی که در سال 1352 از میمه دیدن کرده است در مورد شهر میمه در کتاب قالی های ایران آورده است .

" در حدود 100 دستگاه قالی در میمه ، روستائی واقع در جاده مهمی که کوره راهی از آن جا به جوشقان منشعب می شود موجود است . این قریه منزلی است بر سر راه اصفهان تهران در فاصله 11 میل از قریه جوشقان " .

  • در کتاب فرهنگ جغرافیای ایران ج ( 3 ) آمده است :

میمه ( م ی م ) ( اخ ) قصبه است از توابع شهرستان کاشان با 2300 تن سکنه واقع در 100 هزارگزی اصفهان و 316 هزارگزی تهران سر راه شوسه تهران به اصفهان ، مختصات آن بشرح ذیل است :

طول 51 درجه و 50 دقیقه ، عرض 33 درجه و 26 دقیقه و 30 ثانیه ارتفاع از سطح آزاد دریا 2012 گز

همه ادارات و حدود 30 باب دکان پمپ بنزین و یک قلعه خرابه از آثار قدیم دارد . در فصل زمستان عده ای از مردم آن برای کارگری به تهران می روند .

  • در ناظم الاطباء در مورد میمه آمده است :

نام قریه ای از مضافات اصفهان واقع در بلوک جوشقان ، در تداول عامه ( م ی ) به معنی شراب یا ظرف شراب نیز ابهام دارد . پس میمه استناد از میخانه دارد .

  • در لغت نامه مرحوم دهخدا در مورد میمه آمده است .

میمه ( م ی م ) ( اخ ) نام یکی از بخشهای شهرستان کاشان واقع در باختر آن در طول و طرفین راه شوسه تهران به اصفهان ، هوای آن سردسیر و آب آن از قنوات و محصولات عمده آن غلات و لبنیات است . این بخش از دو دهستان به نام دهستان مرکزی میمه و دهستان جوشقالی قالی تشکیل شده و دارای 22 آبادی و حدود 17 هزار سکنه است ودیه های مهم آن عبارتند از وزوان ، ونداده ، آزان ، زیادآباد و خسرو آباد .

علاوه بر کتب که ذکر شد در کتب و آثار جهانگردان ، میسیو گدار ، تاورنیه ، ابن بطوطه ، ماکسیم سیرو ، کتب دانشمندان ومورخان ایرانی ، مطالبی در مورد منطقه میمه آمده است . که در بخشهای مختلف این مجموعه بر اساس موقعیت و موضوعیت مطلب ، آورده شده است .

قابل ذکر است ، بخاطر اینکه تا سال 1336 قریه " میمه " و قریه " جوشقان قالی " تحت عنوان بلوک جوشقان با یک مرکز سیاسی اداری واحد و یک نائب الحکومه اداره می شد . در اکثر کتب تاریخی از میمه یادی نشده و بیشتر نام بلوک جوشقان آمده یا در کنار نام روستای جوشقان ، نام قریه میمه ذکر شده است . برای مثال :

  • ابوالحسن عفاری کاشانی در کتاب گلشن مراد آورده است .

1 دهستان جوشقان از طرف شمال به کاشان از جنوب به مورچه خورت و از مشرق به نظنز و از مغرب به گلپایان محدود است " .1

  • در کتاب خاطرات مسعود میرزا ( ظل السلطان ) نیز آمده است .

" بلوک جوشقان بلوکی است در جلگه وسیعی افتاده ، قصبه ایست که این بلوک به آن مسمی               می شود" .

  • همچنین در کتاب مراه البلدان آمده است .

" از کرج تا برج دوازده فرسنگ و از برج تا جوشقان یک منزل و ده فرسنگ و از جوشقان تا اصفهان سی فرسخ است " .

  • در کتاب نصف جهان فی تعریف الاصفهان آمده است :

" دهستان جوشقان محلی است در دامنه کوهی واقع شده ، روی به اصفهان و آن کوه سرحد اصفهان و کاشان ممتد و متصل است از طرف شمال به جبال قهرود و این جوشقان چند دیه تابع دارد . از جمله دهات مشهور آن که به جانب اصفهان است " میمه " است که از جوشقان آبادتر و هوای آن سردتر از اصفهان ، اکثر آن زراعت و آب از قنات دارد باغستان که اکثر آن انگور است و ( می ) در آن یافت می شود " .

با اندکی توجه و دقت از مفهوم این چهار پاراگراف نتیجه می گیریم که منظور از جوشقان روستای جوشقان نیست . بلکه دهستان یا بلوک جوشقان بوده که از مغرب به گلپایگان و از جنوب به مورچه خورت محدود و د رکنار جاده ارتباطی ناحیه مرکزی ایران قرار داشته است و میمه مرکز سیاسی اداری و محل حکومت نشین آن بوده و از روستای جوشقان بسیار آبادتر و بزرگتر بوده است .

  

ارتباط بین میمه و جوشقان قالی که کدام اصل و کدام مهاجر بوده اند .

می توان گفت که افراد هر دو منطقه عضو ، گروه مهاجری بوده اند که عده ای در کوهستانها حل اقامت افکنده اند و عده ای در نواحی پست و جلگه ای ، چه بسا که موقعیت استراتژیکی منطقه میمه نشان              می دهد که این محل اصل واقع شده و مورد لطف سپاهیان و درباریان قرار گرفته است .

علاوه بر آن وجود روستای ونداده که نام آن بر گرفته شده از قسمتی از کتاب اوستا بنام وندیداد است 1و نیز آثار قبور زردشتیان در شرق شهر میمه و سکه های یافت شده در مسجد جامع و شکل اولیه مسجد جامع که شباهتهای معماری فراوانی به آتشکده های زردشتیان دارد. 2وجود سکه های مکشوفه در نقاط مختلف اطراف شهر میمه ( سکه های یافت شده در مسجد قدیمی میمه و اذان و کاروانسرای اسکندری اذان که همگی در مراکز فرهنگی نگهداری می شوند ) موئد این مسئله است که میمه اصل بوده و نواحی اطراف ( نظیر جوشقان قالی ) فرع بر آن ( از طرفی تاکنون نیز هیچ آثار و مدارک مستدلی در مناطق کوهستانی شرق میمه ( منطقه جوشقان ) که حائز اهمیت تاریخی باشند یافت نشده است ) .3

اصل و کهنه تر ماندن زبان جوشقان و توسعه یافتن و ساده تر شدن زبان میمه نیز دلیل بر قدمت زبان جوشقان نیست . چون مناطق کوهستانی عموماً بخاطر عدم ارتباط با دیگر مناطق و یا ارتباط کمتر ، اصولاً توسعه نیافته تلقی شده و بیشتر شکل اولیه خود را حفظ می کنند . ولی وجود بزرگراه سراسری کشور از شمال به جنوب کما فی السابق منطقه میمه را در حکم گذرگاهی چند سویه4 قرار داده و همین نکته در رشد فرهنگی ، سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی افراد منطقه میمه تاثیر بسزائی داشته است و باعث تغییراتی در زبان و فرهنگ مردم منطقه میمه نسبت به جوشقان قالی گردیده است .5

1 رجوع شود به بخش تاریخچه روستای ونداده                    2 برای اطلاع بیشتر به تاریخچه مسجد میمه رجوع شود .

3- عده ای عقیده دارند وقتی انوشیروان پادشاه ساسانی که از اهالی اردستان بود به سلطنت رسید 80 نفر از دوستان دوران کودکی خود را که از اهالی اردستان ، محل زادگاهش بودند و در دوران کودکی با هم به مکتب می رفتند مورد احترام و اکرام و بزرگواری قرار داده و دستور می دهد برای هر یک از آنها قصری شبیه قصر پادشاهان در ولایت مختلف بسازند و آنها را به حکومت ولایات منسوب می کند . از جمله قصرهائی که بدستور وی ساخته شده می توان قصرهای هرزاوند ، برخوار ، جوشقان و کوشکه* را نام برد . بخاطر نزدیکی بلوک جوشقان به اردستان وی یکی از دوستان خود را به حکومت جوشقان منسوب می کند ( در آنزمان میمه در سیطره حکومتی جوشقان قرارداشته است . )

* معنی لغوی کلمه جوشقان = دو قصر ، دو کاخ

4 برای اطلاع بیشتر به قسمت راههای باستانی منطقه مراجعه شود .

5 بعضی عقیده دارند که شهر میمه بخاطر جریان آب چشمه کامو که قبلا تا منطقه دشت میمه جریان داشت در حاشیه رودخانه و مسیر این آب احداث و اولین شغل مردم کشاورزی در دشت میمه از آب چشمه و رودخانه مذکور بوده ، بعدها خوانین در دامنه ارتفاعات شرقی منطقه د رحاشیه رودخانه ، اقدام به احداث باغات و تفریگاههائی نموده که هسته اولیه روستاهای کامو و جوشقان قالی گردیده است . این افراد عقیده دارند که علت سکونت اولیه در دشت میمه و ادامه حیات قوم بنیانگذار ، به احتمال یقین وجود آب چشمه و رودخانه کامو بوده است که در این دشت جریان داشته است .

 

 

 

+  نوشته شده در  ۱۳۸۵/۰۹/۱۷ساعت   توسط علی وطن خواه   |